تحلیل و توصیف گروههای نقشی در نحو زبان فارسی بر پایه نظریه کمینگی

رساله حاضر تلاشی است برای انطباق یافته های جدید درباره ی گروه های نقشی در برنامه کمینه گرا با داده های زبان فارسی و بررسی چگونگی کارکرد گروه های یاد شده در این زبان. براین اساس، ضمن معرّفی ویژگی های گروه های نقشی در برنامه کمینه گرا، به دو گروه عمده از این مقوله ها اشاره شده است: گروه های نقشی بالاتری اسم و گروه های نقشی سطح جمله. از این میان، با توجه به آثار متعدّد در مورد گروه نخست، پژوهش حاضر بیشتر بر روی گروه های نقشی سطح جمله (فاز عامل) متمرکز شده است. ابتدا به ساختار جمله در زبان فارسی بر پایه برنامه کمینه گرا اشاره شده و هسته آغازی یا هسته پایانی بودن گروه های نقشی به ویژه گروه زمان مورد بررسی قرار گرفته است. برخلاف تحلیل های گذشته، با ارائه شواهدی نشان داده می شود که برخی گروه های نقشی در زبان فارسی، هسته پایانی هستند. همچنین کارکرد گروه نقشی زمان در شکل گیری جمله و صرف فعل مورد مطالعه قرار گرفته و دو حرکت یعنی حرکت فاعل به مشخص نمای گروه زمان و حرکت فعل به هسته ی گروه یاد شده بر اساس مفهوم بازبینی مشخصه ها اثبات می شود. در ادامه، مهمترین بخش این پژوهش معطوف به گروه نقشی متمّم نما به عنوان بالاترین فرافکن جمله بوده است. ارائه تعاریف و تقسیم بندی های دقیق از انواع بندجمله ها و بررسی داده های متنوّع و تحلیل های جدید از ویژگی های این بخش است. در این راه برای نخستین بار، گروه نقشی نکره در زبان فارسی معرّفی می شود که در تحلیل های مختلف به حلّ برخی مشکلات نظری و عملی کمک می کند. در بخش پایانی با معرّفی تعدادی دیگر از گروه های نقشی در زبان فارسی همچون گروه نمود، مجهول، مبتدا و تأکید به بررسی آراء و نظریات پژوهشگران مختلف درباره ی آنها و ارائه جمع بندی و نتیجه گیری از مجموع مباحث پرداخته شده است.